Ongelijkheid in Indonesië: “We moeten blijven investeren in meisjes”

Bij Indonesië denk je al gauw aan de prachtige stranden van Bali of de drukke hoofdstad Jakarta, maar waar je waarschijnlijk niet bij stilstaat, is dat de ongelijkheid in het land enorm is. Met name in de armere plattelandsgebieden, waar Plan International zo’n 32.000 sponsorkinderen en hun families ondersteunt, worden meisjes nog altijd structureel achtergesteld en slecht behandeld.

Mannen zijn de kostwinnaars. Vrouwen blijven thuis om hun man te ondersteunen en voor de kinderen te zorgen. Het is een stereotype dat in Indonesië nog altijd zegeviert, aldus Dini Widiastuti, directeur van Plan International in Indonesië. “Veel meisjes worden daardoor behandeld als een soort object, dat door hun vader wordt doorgegeven aan hun echtgenoot. Meisjes krijgen in Indonesië lang niet altijd de kans om hun eigen keuzes te maken en een toekomstpad te kiezen.”

Kindhuwelijken en tienerzwangerschappen

Zo worden meisjes bijvoorbeeld vaak slachtoffer van een kindhuwelijk. “Kindhuwelijken zijn in Indonesië niet alleen een gevolg van armoede”, legt Dini uit. “Het is helaas een stuk complexer en begint in veel gevallen bij het onderwijs. In veel dorpen is er geen middelbare school en het openbaar vervoer is slecht. Een gezin heeft dan twee keuzes: of ze laten hun veertienjarige dochter elke ochtend om vijf uur vertrekken en haar twee uur naar school lopen, of ze moeten in de stad bij familie of in een kosthuis verblijven. Dat eerste is sowieso onveilig en in het laatste geval zijn er kosten aan verbonden en weet de familie ook niet zeker of hun dochter wel veilig is. Ouders kiezen dan het zekere voor het onzekere en houden hun dochters thuis.”

Maar als een meisje niet naar school kan gaan, is er in het dorp verder weinig te doen. “Dan huwelijken de ouders hun dochters bijvoorbeeld uit, zodat ze hun eigen gezin kunnen stichten. Of meisjes vervelen zich en willen zelf trouwen of worden, door een gebrek aan seksuele voorlichting, zwanger.”

Onderwijs

Een van de grootste veranderingen in de sponsorgemeenschappen, is dan ook de verbetering van het onderwijs. “Er is hard gewerkt aan betere scholen, gezondheidszorg en aan de bescherming van meisjes”, vertelt Dini. “Niet alleen door Plan International, maar ook doordat er meer aandacht is van nationale en lokale leiders en ouders. Doordat we al lange tijd in de sponsorgemeenschappen actief zijn, kunnen we daar ook werken aan het veranderen van de schadelijke normen die meisjes en vrouwen achterstellen.”

Een belangrijke factor in het veranderen van die normen, is het persoonlijke contact tussen Plan International en de sponsorgemeenschappen. “Je ziet dat het zelfvertrouwen van de meisjes die we bijstaan enorm groeit”, zegt Dini. “Dat er iemand is die om ze geeft en zorg draagt voor hun welzijn, is heel belangrijk. In onze sponsorprogramma’s werken we ook heel actief aan het opbouwen van hun zelfvertrouwen. De vaardigheden die ze leren, bijvoorbeeld leiderschapskwaliteiten, helpen hen in de toekomst hun eigen pad te kunnen uitstippelen.”

Jongens, ouders, leiders: iedereen doet mee

Maar alleen werken aan het zelfvertrouwen van meisjes is niet genoeg. Ook mannen en jongens moeten actief bijdragen aan het veranderen van normen Daarom wordt er in de sponsorgemeenschappen ook actief gewerkt met lokale dorpsleiders en vaders. “Een goed voorbeeld is een regel die een dorpsleider opstelde voor vaders in zijn gemeenschap”, vertelt Dini. “Vaders met een jonge baby moeten om de maand met hun baby naar de gezondheidskliniek komen. Traditioneel waren het alleen de moeders die hun kinderen naar de kliniek brachten, maar door de vaders ook langs te sturen leren ze meer over de ontwikkeling van hun kinderen en zijn ze meer betrokken bij hun opvoeding. Moeders krijgen hierdoor meer steun van hun partners en krijgen vaak ook meer te zeggen over bijvoorbeeld de taakverdeling in hun gezin.”

We moeten blijven investeren in meisjes en jonge vrouwen.

Dini Widiastuti
Directeur Plan International in Indonesië

Blijven investeren

Er wordt in de sponsorgemeenschappen dus flinke vooruitgang geboekt op het gebied van gelijke kansen voor meisjes, maar we zijn er nog lang niet. Dini: “We moeten blijven investeren in meisjes en jonge vrouwen, met name tijdens hun tienerjaren. Dat is het moment waarop veel meisjes stoppen met school en te maken krijgen met een kindhuwelijk of tienerzwangerschap. Daarom moeten we blijven investeren in hun zelfvertrouwen en leiderschap en in onderwijs voor meisjes. Zodat ze als ze volwassen zijn, zelf kunnen kiezen of ze willen werken of een gezin willen starten, maar zich in elk geval niet hoeven te schikken naar de wil van een man.”