Nepal na de aardbeving: in de Adolescent Friendly Space krijgen meisjes nieuwe kansen

Adolescent Friendly Space in Lapilang, district Dolakha, Nepal.

Ik zit tussen twaalf meiden van 15 tot 18 jaar en een aantal kleine kinderen. Mijn hoop dat het baby’tje dat op schoot zit bij een van de meiden haar kleine zusje is, vervliegt als ze de baby borstvoeding geeft. Een ander meisje heeft een kindje van twee op haar arm en weer een andere is hoogzwanger. Zeven van de twaalf aanwezige meisjes zijn getrouwd, hoor ik. Het is alsof ik in een aflevering van Teen Mom terecht ben gekomen, alleen ben ik nu onderdeel van de set.
De meisjes die niet getrouwd zijn, gaan nog naar school. De meeste getrouwde meisjes niet meer. Ze hebben het te druk met het helpen van hun schoonfamilie waarbij ze zijn ingetrokken, of de zorg voor hun baby – want die zorg ligt hier in de eerste plaats bij de moeder.

Waarom trouw je op je 16e?

‘Wilden jullie ouders graag dat jullie gingen trouwen?’, vraag ik. Nee, dat wilden ze zelf, antwoorden ze. Maar waarom, waarom, waarom, vraag ik me af. Waarom vergooien deze meisjes de kans op school? Ze vertelden net dat ze school leuk vonden en het jammer vinden dat ze er niet meer naartoe kunnen.
Ik besluit de vraag gewoon maar te stellen: ‘Waarom trouw je op je 16e? Kon het niet een aantal jaren later? Konden jullie niet wachten?’
De meisjes krijgen rode blosjes op hun wangen en lachen naar elkaar. Tjsa, misschien een te directe vraag van een te nuchtere Hollander. Het antwoord blijven ze me helaas schuldig, al kan ik er wel naar gissen: angst om niet te trouwen en daarmee een toekomst zeker te stellen, druk van de ouders of de familie, zo verliefd dat je gewoon bij hem wilt zijn, culturele traditie. Ik weet het antwoord voor deze meiden niet, maar ik vind het zo zonde.

Het doet me daarom goed om te horen dat deze meisjes erg graag naar de Adolescent Friendly Space komen, drie keer per week. Hier bespreken ze problemen en leren ze over seksuele en reproductieve gezondheid, menstruatie, hoe je je moet presenteren, verschillen tussen jongens en meisjes – de aangeboren verschillende én de aangeleerde, zo maakten ze mij duidelijk!. De groep wordt begeleid door een facilitator uit het dorp. Deze vrouw is getraind door Plan om de groepen te leiden.

Leren en problemen bespreken

Plan financiert met fondsen van de Giro555-actie voor de slachtoffers van de aardbeving in Nepal verschillende programma’s, waaronder de Adolescent Friendly Spaces. Meteen na de aardbeving zette Plan Child Friendly Spaces op, kindvriendelijke ruimtes, waarin kinderen in het rampgebied veilig konden spelen, psychosociale hulp kregen en konden leren, zeker in de eerste maanden na de aardbeving toen de scholen nog dicht waren. In januari zijn deze kindvriendelijke ruimtes overgegaan in Adolescent Friendly Spaces, waar vooral meisjes de kans krijgen te leren en problemen bespreken. Bijvoorbeeld over toegenomen agressie van ouders en kinderen die moeten werken om geld te verdienen.

2,5 uur lopen

Na het bezoek aan de Adolescent Friendly Space rijden we terug, de berg weer af. We geven drie meiden een lift; een van hen is hoogzwanger. Ze vertellen dat ze deze ochtend 2,5 uur hebben gelopen om de sessie bij te wonen, en dat doen ze drie keer per week. Ik hoop zo dat ze nog de kans krijgen zich verder te ontwikkelen! Fijn dat we daaraan met de Adolescent Friendly Space in ieder geval een bijdrage kunnen leveren.