“Ik word vaak lastig gevallen op straat”
Om de verspreiding van het coronavirus in te dammen, heeft de Ugandese regering op 30 maart 2020 een lockdown afgekondigd. Vooral in de sloppenwijken hebben families grote financiële zorgen terwijl ze gedwongen thuis moeten blijven. Bovendien is door de lockdown het geweld tegen meisjes en vrouwen verdubbeld.
In de regio Tororo zijn bijvoorbeeld al meer dan tachtig geweldsincidenten gerapporteerd tijdens de eerste maand in lockdown. De maand ervoor waren dit er veertig. Faridah (20), Shamim (22) en Christine (23) – alle drie jongerenactivisten bij Plan International – maken zich zorgen om de veiligheid van meisjes en vrouwen. “Meisjes worden geïntimideerd op straat of misbruikt”, vertelt Faridah.
Straatintimidatie
Omdat de scholen dicht zijn, draagt Faridah niet haar schooluniform. Ze merkt dat ze sindsdien meer wordt lastiggevallen op straat dan voorheen. “Een keer per week ga ik naar de winkel om boodschappen te halen voor mijn familie”, vertelt ze. “Ook al is er opgeroepen om thuis te blijven, ik zie altijd jonge mannen in groepjes op straat. Ze vertellen me dat ze me aantrekkelijk vinden zonder uniform. Ik geef ze geen aandacht. Ik betaal altijd snel voor mijn spullen en ga dan gelijk naar huis.”
Mannen op straat vertellen me dat ze me aantrekkelijk vinden zonder uniform
Negatieve gevolgen voor meisjes
“Mannen bieden meisjes geld aan in ruil voor seks. Veel meisjes hebben op dit moment geen geld voor voedsel of maandverband en denken ze dat ze geen andere keuze hebben”, legt Faridah uit.
Lees ook: Meer geweld tegen meisjes in Kenia door coronavirus“De lokale autoriteiten kunnen het aantal incidenten van misbruik tijdens de lockdown niet meer aan. Als de regering meer aandacht besteedt aan de behoeften van meisjes, zal het risico op uitbuiting worden verkleind. Ze kunnen bijvoorbeeld maandverband uitdelen.”
Meisjes als kostwinners
Ook Shamim ontdekte dat arme kinderen extra kwetsbaar zijn door het sluiten van de scholen. “Ik zag bijvoorbeeld een stiefmoeder die weigerde haar vier jonge stiefkinderen thuis op te vangen. Ze zei dat ze hen geen eten kon geven en dwong hun vader de meisjes ergens anders heen te brengen. We hebben er gelukkig voor kunnen zorgen dat ze ondergebracht werden bij familie.”
In de sloppenwijken van Uganda zijn vrouwen en meisjes vaak de kostwinners in de familie. Tijdens de lockdown voelen zij grote druk om hun familie te onderhouden. “Een meisje vertelde me dat ze een tijdelijke baan zoekt als huishoudster zodat ze voor haar familie kan zorgen. Maar niemand zal haar nu een baan kunnen geven”, vertelt Shamim.
Rondhangen met jongens
Christine bevestigt dat veel meisjes van hun familie te horen krijgen dat ze geld moeten verdienen. “Ik zag twee meisjes van 13 en 14 vaak rondhangen met jongens op straat. Ze vertelden dat hun vader zei dat ze vriendjes moesten zoeken om geld te krijgen. Als de scholen niet dicht waren, zouden ze met onderwijs bezig zijn in plaats van met jongens. Ik vrees dat deze meisjes zo in een kindhuwelijk terechtkomen,” zegt ze bezorgd.
Ik vrees dat meisjes in een kindhuwelijk terechtkomen
Wat doet Plan?
Plan International werkt samen met partners en de politie om ervoor te zorgen dat meisjes in Uganda veilig aangifte kunnen doen als ze met geweld te maken krijgen. We hebben ook een gratis hulplijn opgezet voor meisjes en vrouwen die te maken krijgen met fysiek of seksueel geweld en misbruik, of mensen die getroffen zijn door de coronacrisis. De hulplijn wordt bediend door 14 professionele adviseurs en zorgmedewerkers die elkaar afwisselen zodat er 24 uur lang hulp kan worden geboden.
Binnen het Safer Cities for Girls-programma geeft Plan cash transfers aan kwetsbare meisjes. Zij krijgen een geldbedrag zodat ze basisbenodigdheden kunnen kopen. Op deze manier worden meisjes onder andere beschermd voor uitbuiting door mannen die geld aanbieden in ruil voor seks. Ook wordt de kans op uithuwelijking kleiner als het gezin geld heeft voor de huur, eten, en andere benodigdheden.
Daarnaast deelt Plan sanitaire producten uit zoals ontsmettingsmiddelen, vloeibare zeep en handschoenen. Bovendien zorgt Plan voor handenwaspunten zodat iedereen toegang heeft tot schoon water en zeep en ze hun handen kunnen wassen.
Op de hoogte blijven van het werk van Plan? Schrijf je dan nu in voor onze nieuwsbrief!“Ik kan nu eten, zeep en maandverband kopen”
Margret (19) en Anisha (18) ontvingen een cash transfer. De meiden volgden – voor de lockdown van kracht werd – allebei een kappersopleiding in het centrum voor beroepsopleidingen, gesteund door Plan International. Door de coronacrisis kregen hun families het financieel zwaar. “Onze huur moest betaald worden en mijn familie en ik hadden geen eten”, vertelt Margret. “Met dit geld kunnen we dit oplossen.”
“Ik kan nu eten, zeep, maandverband en andere dagelijkse producten kopen voor mijn familie”, vertelt Anisha enthousiast. “Ook kan ik een kam kopen, zodat ik thuis kan blijven oefenen voor mijn opleiding.”
Vanaf maart 2021 gaan de scholen langzaam weer open in Uganda. Plan International zet zich in om te zorgen dat de meisjes weer op een veilige manier naar school kunnen.