Meisjesactivisten doelwit van intimidatie en geweld

Meisjes die opkomen voor hun rechten krijgen regelmatig te maken met discriminatie en geweld, zo blijkt uit het rapport dat Plan International in aanloop naar Wereldmeisjesdag publiceert. Ruim duizend jonge, vrouwelijke activisten uit 26 verschillende landen deelden voor dit onderzoek hun ervaringen met activisme.

Jonge, vrouwelijke activisten spreken zich op allerlei verschillende manieren uit over hun rechten. Ze wonen protesten bij, lobbyen bij beleidsmakers, organiseren debatten, ondertekenen petities en voeren actie via hun socialmediakanalen. Maar wanneer ze zich uitspreken over thema’s die meisjes en jonge vrouwen aangaan, zoals gendergerelateerd geweld, seksuele rechten, kindhuwelijken en politieke inspraak, worden ze daarin vaak tegengewerkt.

Onveilig

Zo krijgen ze te maken met mishandeling, intimidatie en haatreacties als methoden om hen het zwijgen op te leggen. Het merendeel van de jonge vrouwen (61 procent) ervaart negatieve gevolgen van hun activisme. Eén op de vijf meisjesactivisten heeft wel eens gevreesd voor haar veiligheid en een kwart van de meisjes kampt als gevolg daarvan met psychische klachten. Ook in Nederland voelt twaalf procent van de meisjes zich wel eens onveilig bij het actievoeren.

De negatieve ervaringen gaan zelfs zo ver dat meisjes zich gedwongen voelen om maatregelen te nemen. Ze zoeken bijvoorbeeld mannelijke medestanders op, drukken zich op een andere manier uit of zorgen dat ze niet meer vindbaar zijn op het internet. Voor elf procent van de meisjes was dat niet genoeg: zij voelden zich zo onveilig dat ze helemaal gestopt zijn met actievoeren.

“Ze zou haar mond moeten houden”

“Als je problemen van meisjes en vrouwen aankaart, dan krijg je reacties als ‘Oh, zij wil gelijk zijn aan mannen. Hoe kan ze dat zeggen? Ze is brutaal, ze zou haar mond moeten houden’”, vertelt Degan (22), een van de respondenten uit Somalië. “Door diepgewortelde taboes mogen vrouwen niet deelnemen aan besluitvorming, laat staan hun stem verheffen over problemen in de samenleving.”

“Meisjes en jonge vrouwen die opkomen voor hun rechten krijgen nog altijd te horen dat ze geen eigen mening mogen hebben en mannen niet moeten tegenspreken”, vertelt ook Garance Reus-Deelder, directeur van Plan International. “Met intimidatie, smaad en geweld worden zij de mond gesnoerd.”

Lichtpuntjes

Toch blijven meisjes doorgaan met actievoeren en blijven ze opkomen voor hun rechten. Want activisme heeft wel degelijk zin: 95 procent van de jonge activistes geeft aan dat hun activisme ook positieve effecten heeft gehad. Zo vertellen jonge vrouwen dat ze kindhuwelijken voorkomen hebben, succesvol hebben gelobbyd voor vrouwenquota in de politiek en dat ze onderwerpen als meisjesbesnijdenis, seksueel geweld en menstruatiearmoede op de politieke agenda hebben gezet.

Een podium bieden

Uit eerder onderzoek van Plan International bleek al dat de voortgang op het gebied van gendergelijkheid wereldwijd stagneert. Door middel van campagnes, protesten en lobby kunnen meisjesactivisten hun stem laten horen, opkomen voor hun rechten en verandering teweegbrengen. Zeker nu de rechten van meisjes door onder andere de groeiende anti-rechtenbeweging steeds verder onder druk komen te staan, is het cruciaal dat beleidsmakers en machtshebbers een veilig klimaat garanderen voor meisjesrechtenactivisme. Reus-Deelder: “We moeten jonge, vrouwelijke activisten een podium blijven bieden, zodat zij de uitsluiting en het geweld waar meisjes en jonge vrouwen wereldwijd slachtoffer van worden kunnen blijven agenderen.”

Dit doet Plan International

In haar programma’s zet Plan International meisjes en jonge vrouwen centraal. We geven hen een podium en handvatten zodat ze van zich kunnen laten horen en voor zichzelf op kunnen komen. Zo proberen we in het She Leads-programma de invloed van meisjes en jonge vrouwen op besluitvorming op allerlei niveaus te vergroten, en zetten we ons in het Break Free!-programma in om de zeggenschap van meisjes over hun seksuele gezondheid en rechten te versterken. In al onze programma’s werken we nauw samen met meisjes en jonge vrouwen. Zij weten als geen ander wat er nodig is.

Wereldmeisjesdag

Sinds 2012 is 11 oktober Wereldmeisjesdag. Deze dag werd uitgeroepen na een succesvolle lobby van Plan International bij de Verenigde Naties. Een belangrijke dag, want dagelijks worden nog miljoenen meisjes wereldwijd achtergesteld, uitgebuit en gediscrimineerd. Alleen omdat ze meisje zijn. Op Wereldmeisjesdag vieren we de kracht van meisjes wereldwijd en komen we op voor hun rechten. In aanloop naar Wereldmeisjesdag publiceert Plan International ieder jaar het State of the World’s Girls-rapport. In dit onderzoek worden de barrières waar meisjes in het dagelijks leven tegenaan lopen, en die gendergelijkheid in de weg staan, uiteengezet.