Waarom 2025 tóch lichtpuntjes kende voor meisjes

December is de tijd van lijstjes en hoogtepunten. Maar voor veel meisjes was 2025 vooral een jaar om snel te willen vergeten. Nog altijd staan de rechten van meisjes wereldwijd onder grote druk en nemen de risico’s op kindhuwelijken, meisjesbesnijdenis en seksueel geweld met name in noodsituaties toe. What a time to be a girl…

Maar juist omdat de rechten van meisjes steeds verder ondermijnd worden, is het belangrijker dan ooit dat we blijven strijden. Dat we successen blijven vieren, hoe klein die ook zijn. Daarom presenteert Plan International ook dit jaar gewoon weer het Meisjeslijstje: een opsomming van de hoogtepunten, groot en klein, voor meisjes wereldwijd.

Saskia Belleman verkozen tot Journalist van het jaar

In februari werd Saskia Belleman verkozen tot Journalist van het Jaar 2024. Ze won de prijs voor haar podcast, Zij is van mij, over femicide in Nederland en haar rechtbankverslaggeving. Met de podcast, die werd uitgegeven door De Telegraaf, wist ze femicide in Nederland breed onder de aandacht te brengen. En dat is belangrijk, want in Nederland sterft nog altijd elke acht dagen een vrouw, puur omdat ze een vrouw is.

Meer vrouwen op kerkelijke topposities

Ook binnen religieuze instellingen krijgen vrouwen een steeds belangrijker rol. Zo leidt zuster Simona Brambilla sinds januari de afdeling van de Curie die toezicht houdt op katholieke gemeenschappen over de hele wereld. Ze is daarmee de eerste vrouwelijke minister in het Vaticaan.

Ook binnen de Church of England is verandering gaande. Daar werd Sarah Mullaly in oktober aangesteld als eerste vrouwelijke aartsbisschop van Canterbury. Daarmee wordt ze de eerste vrouwelijke leider van de Church of England.

Dat er ook binnen de kerk steeds meer vrouwelijke leiders zijn is een belangrijke stap vooruit. Er zijn meer gelovige vrouwen dan mannen en door ook vrouwen te benoemen op topposities worden hun belangen nog beter behartigd.

Vaders staan op tegen meisjesbesnijdenis in Senegal

In Senegal worden meisjes vaak al op jonge leeftijd besneden, meestal als ze pas tien jaar oud zijn. Maar in verschillende dorpen in het zuidoosten van het land is een verandering gaande. Vaders en dochters komen daar samen in actie om meisjesbesnijdenis uit te bannen. En met succes: sommige dorpen zijn al volledig vrij van meisjesbesnijdenis. Een van de redenen dat meisjesbesnijdenis in deze dorpen nu zo goed als verleden tijd is, is de oprichting van de zogeheten Fathers’ Schools. Hier leren mannen over meisjesrechten, gelijkheid, het belang van onderwijs en de schadelijke gevolgen van meisjesbesnijdenis. De 311 vaders die zich hebben aangesloten bij de Fathers’ Schools hebben samen al meer dan 20.000 mensen in de regio beïnvloed, waardoor de hele gemeenschap zich nu tegen meisjesbesnijdenis heeft gekeerd. Een groot succes voor de kansen van meisjes in Senegal!

Doorbraak voor borstkankerpatiënten

Voortaan zal niet de zorgverzekeraar, maar de plastisch chirurg beslissen of een borstreconstructie bij borstkanker vergoed wordt of niet. Dat maakte Zorgverzekeraars Nederland in mei bekend. Bij veel borstreconstructies na amputatie moet nu nog vooraf toestemming worden gevraagd aan de verzekeraar. Het gaat dan om ingrepen na een eerste reconstructie, zoals het verhelpen van pijnklachten of het corrigeren van deuken en andere contourafwijkingen. Voorheen moesten er om een vergoeding te krijgen foto’s van de borsten naar de verzekeraar gestuurd worden. Een procedure die voor veel vrouwen erg onprettig was. Vanaf nu wordt die keuze dus gemaakt door de plastisch chirurg, in de beslotenheid van de spreekkamer.

Meer aandacht voor vrouwengezondheid

Nog meer goed nieuws voor de gezondheid van vrouwen! Dit jaar werd de Nationale Strategie Vrouwengezondheid gelanceerd. Met dit plan zou er in de komende vijf jaar meer kennis moeten komen over aandoeningen bij vrouwen en moet deze kennis beter worden gedeeld onder zorgverleners. En dat is nodig, want een groot deel van het medisch-wetenschappelijk onderzoek is gedaan op basis van het mannenlichaam, terwijl ziektes die zowel bij mannen als vrouwen voorkomen zich bij vrouwen anders uiten. Daarnaast zijn er ook veel vrouwspecifieke aandoeningen, zoals endometriose en bekkenproblematiek, waar weinig onderzoek naar gedaan wordt.

Kindhuwelijken verboden in Bolivia

Na jaren van lobby, onder andere door Plan International, zijn kindhuwelijken in Bolivia nu officieel bij wet verboden. Bolivia is daarmee het veertiende land in Latijns-Amerika dat kindhuwelijken volledig verbiedt. Het Boliviaanse parlement nam afgelopen september een nieuw wetsvoorstel aan om de wettelijke minimumleeftijd voor een huwelijk te verhogen tot achttien jaar: zonder uitzonderingen. Waar het voorheen voor zestien- en zeventienjarigen nog mogelijk was te trouwen met toestemming van een ouder of verzorger, is dat nu verleden tijd. Ambtenaren die alsnog kindhuwelijken registreren, riskeren een gevangenisstraf van tot wel vier jaar.

Spotlight op jonge leiders

Voor het eerst presenteerde TIME-magazine dit jaar, in samenwerking met de LEGO Group, de Girls of the Year-lijst. Een lijst met 10 jonge leiders die wereldwijd het verschil maken in hun gemeenschap. Op de lijst staan vrouwelijke activisten, sporters, wetenschappers en schrijvers onder de twintig jaar die laten zien dat meisjes alles kunnen worden wat ze willen, als ze de kans maar krijgen.

Landelijke aandacht voor femicide

In het afgelopen jaar is de landelijke aandacht voor femicide sterk toegenomen. Na de gruwelijke moord op Lisa werd de actie ‘Wij eisen de nacht op’ gestart. Door het hele land hingen posters met de slogan om aandacht te vragen voor geweld tegen vrouwen en het recht van vrouwen om overal en altijd veilig te zijn. Deze bewustwordingscampagne is uitgegroeid tot een maatschappelijke beweging om gedragsverandering en nieuw beleid te stimuleren. Daarnaast kwam actiegroep Dolle Mina in 2025 opnieuw in actie. Zij richten zich op maatschappelijke gelijkwaardigheid en protesteerden dit jaar meermaals door het hele land voor verbeterde veiligheid voor vrouwen. Ook gemeenten werden wakker geschud en nemen de veiligheid van vrouwen vaker onder de loep.

Hoewel het goed is dat er nu eindelijk meer aandacht is voor femicide, is de aanleiding schrijnend en is er nog een lange weg te gaan. In Nederland wordt elke acht dagen een vrouw vermoord en Nederland voldoet nog altijd niet aan de internationale afspraken om vrouwen te beschermen tegen geweld. Sinds de vorige waarschuwing in 2020 is er weinig vooruitgang geboekt. Het is daarom belangrijk dat we blijven strijden voor de veiligheid van meisjes en vrouwen, in Nederland en daarbuiten.

Lichtgedichten

Op Wereldmeisjesdag sloeg Plan International dit jaar de handen ineen met meer dan veertig schrijvers en dichters. Ieder schreven ze een gedicht om meisjes wereldwijd een hart onder de riem te steken. Deze veertig Lichtgedichten, van onder andere Susan Smit, Marion Bloem, Ronald Giphart en Abdelkader Benali, laten zien dat meisjes wereldwijd zich nog altijd niet zo vrij en veilig kunnen ontwikkelen als jongens, maar maken ook hun enorme kracht en ambities zichtbaar. Een digitale ode aan meisjes wereldwijd.

Italië bestraft femicide met levenslang

Het Italiaanse parlement nam in november een wet aan die de moord op vrouwen bestraft met een levenslange gevangenisstraf. De wet is een reactie op een reeks moorden en ander geweld tegen vrouwen in Italië. Ook andere gendergerelateerde misdrijven, waaronder stalking en wraakporno, zijn in de wet opgenomen.

Meer vrouwen dan ooit in de Tweede Kamer

Bij de Tweede Kamerverkiezingen in oktober zijn meer vrouwen dan ooit verkozen. In totaal telt de nieuwe Kamer nu 65 vrouwen, dat komt neer op zo’n 43 procent van de zetels. Volgens de stichting Stem op een Vrouw zijn er met voorkeursstemmen vijf extra vrouwen in de nieuwe Tweede Kamer gestemd. Het is een goede stap richting meer gendergelijkheid in de Tweede Kamer en brengt hopelijk meer politieke aandacht voor de positie van vrouwen en meisjes met zich mee.