Oekraïne: Vrouwen en kinderen lopen groot risico op seksueel geweld

Vrouwen en kinderen in Oekraïne lopen een enorm risico op seksueel geweld, blijkt uit een stijgend aantal meldingen. “Seksueel en gendergerelateerd geweld vindt in elke crisis plaats. Hulpverlening voor de slachtoffers en preventie vormen de rode draad van onze programma’s”, vertelt Lotte Claessens, specialist kinderbescherming bij Plan International.

Slachtoffers van seksueel geweld moeten meteen medische en psychologische hulp krijgen. In Oekraïne proberen mobiele teams van Plan International schuilhoudende vrouwen en kinderen te bezoeken, bijvoorbeeld in schoolkantines, kelders en andere noodopvangplekken. De teams bieden:

• Eerstelijns medische en psychosociale hulp voor slachtoffers van seksueel geweld. Denk aan noodanticonceptie en eerste hulp bij verwerking van de traumatische gebeurtenissen.
• Doorverwijzing naar gespecialiseerde psychosociale zorg voor kinderen, vrouwen en hun families.
• Voorlichting en informatievoorziening, over hoe mensen zichzelf en specifiek vrouwen en kinderen veilig kunnen houden.

Seksueel geweld tijdens crises

Zoals in alle crises, heeft ook het conflict in Oekraïne enorme gevolgen voor vrouwen en kinderen. Claessens: “In eigenlijk alle noodhulpsituaties zien we een toename van seksueel en gendergerelateerd geweld, zeker tijdens gewapende conflicten. Gezinnen vallen uit elkaar, buurten zijn verlaten, de sociale controle vanuit een buurt of wijk is weg en autoriteiten zoals politie en jeugdzorg zijn niet of veel minder operationeel. In chaos veranderen machtsverhoudingen en ontstaan nieuwe veiligheidsrisico’s, zoals wapengebruik, uitbuiting en seksueel geweld. Dat gaat ten koste van de veiligheid van vrouwen, kinderen en in het bijzonder meisjes.”

Cijfers van seksueel geweld geven vaak geen goed beeld, omdat veel gevallen niet gemeld worden. Vooral in conflictsituaties durven of kunnen slachtoffers geen melding doen. Claessens: “Politiebureaus of scholen, plekken waar meldingen vaak binnenkomen, zijn dicht. Veel kinderen en vrouwen zijn ontheemd en weten niet waar ze terecht kunnen. In al onze programma’s proberen we te zorgen dat zij toegang krijgen tot veilige plekken, melding kunnen doen en de juiste hulp ontvangen na seksueel geweld. Dat moet in iedere crisis prioriteit hebben.”