Peace (24) wil het taboe rondom seksuele gezondheid doorbreken
Begin november vond in Niamey in Niger een Regionale Break Free! jongerenbijeenkomst plaats. Gedurende drie dagen kwamen youth advocates uit verschillende Afrikaanse landen bijeen voor training en uitwisseling op het gebied van politieke participatie van jongeren rondom het thema seksuele gezondheid. Een onderwerp waar in veel landen een enorm taboe op ligt, met verstrekkende gevolgen.
“Over seks en relaties wordt niet gepraat, dus jongeren leren niet hoe ze zichzelf moeten beschermen,” vertelt Peace (24) uit Malawi. “Hierdoor raken veel meisjes in Malawi en in andere Afrikaanse landen zwanger. Hun ouders zien dan geen andere optie dan hun dochter te laten trouwen met de vader van het kind. Naar school gaan is er dan vaak niet meer bij.”
Praten over seks
Een van de uitdagingen die onderwijs voor meisjes in de weg staat, is het gebrek aan seksuele voorlichting. “Als ik naar school kan gaan en mijn opleiding af kan maken, dan kan iedereen dat. Alleen moeten ze daar wel de juiste kansen voor krijgen,” vertelt Peace, die na het afronden van haar opleiding betrokken raakte bij het Break Free!-programma. “Maar het probleem is dat ze die kansen vaak niet krijgen. Hier is het eerder een privilege als je naar school kan gaan en dat zou niet zo moeten zijn.“
Helaas maakte ook Peace dit van dichtbij mee. “Mijn jongere zusje werd zwanger toen ze nog op de middelbare school zat. Hierdoor realiseerde ik me dat een van de grootste problemen het taboe rondom seks en relaties is. Mijn zusje en ik praatten over van alles en nog wat, maar niet over seks. Ik wist niet eens dat ze seksueel actief was en dat ze niet wist hoe ze zichzelf moest beschermen tegen een zwangerschap. Dat gaf me de motivatie om me aan te sluiten bij het Break Free!-programma. Ik wil meisjes helpen door te praten over hun rechten rondom seks en relaties.”
Het taboe doorbreken
Als youth advocate gaat Peace het gesprek over seksuele rechten en seksuele gezondheid aan met andere jongeren, maar ook met beleidsmakers om zo verandering teweeg te kunnen brengen. “Het belangrijkste is dat we het taboe rondom seksuele gezondheid en de schadelijke stereotyperingen over meisjes doorbreken,” vertelt Peace. “In Malawi, en in vele andere Afrikaanse landen, begint dat bij religieuze leiders in onze gemeenschap. Als zij inzien en uitspreken dat er iets moet veranderen, dan is de kans groot dat de rest van de gemeenschap volgt. Daarom is het enorm belangrijk om met hen te praten over de rechten van meisjes in ons land.”
Betekenisvol participeren
Hoe je zo’n gesprek aan kan gaan besprak Peace met andere youth advocates aanwezig bij de Break Free! jongerenbijeenkomst in Niger. Hier hadden jongeren de kans workshops te volgen, ideeën uit te wisselen en met elkaar te netwerken. “Het motiveerde me enorm om te zien dat we er niet alleen voor staan,” vertelt ze. “Het is heel inspirerend om van elkaar te kunnen leren en ik hoop dan ook dat we nog veel meer kansen krijgen om met elkaar te spreken. Ik heb tijdens de training veel geleerd over betekenisvolle participatie: hoe kunnen we ervoor zorgen dat we niet alleen in de politiek worden uitgenodigd, maar dat er ook daadwerkelijk geluisterd wordt naar wat we zeggen. Dat was voor mij wel een eye-opener. Jongeren aanhaken bij de discussie gebeurt in Malawi gelukkig al, maar er gaat pas echt iets veranderen als onze ideeën serieus genomen worden. De regionale kantoren van Plan International, Fawe en SAT, de leden van het Break Free! consortium, deden dit gelukkig al. In Niger werd nog eens duidelijk dat ze echt naar ons luisteren en met ons meevechten, ongeacht de uitdagingen waar we voor staan.”
Stap voor stap
De uitdagingen waar Peace voor staat zijn enorm, maar stapje voor stapje wordt er toegewerkt naar een betere toekomst voor meisjes in Malawi. “Dit jaar hebben we van het Ministerie voor Gender meer budget kunnen krijgen voor onze missie. Het is een kleine stap, maar wel een stap die gaat leiden tot nog veel meer grote veranderingen. Het ministerie laat hiermee echt zien dat ze met jongeren in gesprek willen gaan en dat ze naar hun zorgen en plannen willen luisteren. Daarmee kunnen we echt een verandering realiseren.”
__
Break Free! Consortium Regional Youth Consultation Workshop
Op 8, 9 en 10 november 2022 organiseerden Break Free! partners in Niamey (Niger) de Regional Youth Consultation Workshop. Youth advocates aangesloten bij het Break Free! programma uit Niger, Burkina Faso, Mali, Malawi en Mozambique kregen trainingen van experts op het gebied van Seksuele en Reproductieve Gezondheid en Rechten (SRGR) en wisselden informatie en ervaringen uit over lobby voor seksuele rechten en gezondheid en politieke participatie op dit gebeid. Met het verbinden van jongeren uit bovengenoemde landen zorgen de partners in het Break Free! Programma voor een effectieve, regionale aanpak van de advocacy tegen kindhuwelijken en tienerzwangerschappen en voor de seksuele en reproductieve gezondheid en rechten van jongeren.
Break Free! is een vijfjarig programma (2021-2025) van Plan International en de Afrikaanse organisaties SRHR Africa Trust (SAT) en Forum for African Women Educationalists (FAWE). Het Break Free! programma wordt uitgevoerd in negen Afrikaanse landen: Burkina Faso, Ethiopië, Kenia, Malawi, Mali, Mozambique, Niger, Sudan en Zambia, in strategisch partnerschap met het ministerie van Buitenlandse Zaken. We werken ook nauw samen met de Zimbabwaanse organisatie Rozaria Memorial Trust en het KIT Royal Tropical Institute. Met de steun van plaatselijke maatschappelijke organisaties en jongerengroepen zetten we ons in voor de preventie van kindhuwelijken en tienerzwangerschappen en de seksuele en reproductieve gezondheid en rechten van jongeren.
